Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Onobrychis caput-galli & Gentiana lutea

fotò
fotò
Esparset(-cresto-de-gau)

Onobrychis caput-galli

Fabaceae Leguminosae

Nom en français : Sainfoin tête-de-coq.

Descripcioun :
L'esparset-cresto-de-gau es uno planto de l'an primo que trachis dins li tepiero sablouso e secarouso. Fai uno enflourejado de uno à sièis flour roso e venado. Li fueio soun coumpausado de 4 à 7 paréu de fuioun. Se recounèis majamen à si fru (akène) bourda de pouncho (fotò).

Usanço :
Li jóuini fueio e li flour sèmblon pousqué èstre manjado. Pamens ramentan qu'èi pas counseia de manja de grano d'esparset, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP).

Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Onobrychis
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae

Ordre : Fabales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 5 mm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Abriéu à Jun

Liò : Tepiero seco - Sablo
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Onobrychis caput-galli (L.) Lam., 1779

fotò
fotò
Genciano

Gentiana lutea

Gentianaceae

Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.

Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.

Descripcioun :
La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.

Usanço :
Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).

Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae


Ordre : Gentianales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre

Liò : Pasquié - Prado umido - Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
C
C
CC

Onobrychis caput-galli & Gentiana lutea

R
C
C
C
C
ges
RR
ges

Coumpara Esparset(-cresto-de-gau) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Genciano emé uno autro planto

fotò